Ὁ Ἑρμῆς

Μυθολογία, ἀστρονομία, ἀστρολογία, φυσική.

ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΤΡΟΧΙΑΣ  ΜΕΣΗ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΚΙΝΗΣΗ / ΜΕΓ. ΑΠΟΣΤΑΣΗ   ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΛΙΟ  ΚΛΙΣΗ ΤΡΟΧΙΑΣ
ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΚΛΕΙΠΤΙΚΗΣ / ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΛΙΟ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΚΛΕΙΠΤΙΚΗ
 38,86 χλμ. / δευτ.   58,98 χλμ. / δευτ.  ∼ 01° 10′ / 18,5° – 28,8° 46.000.000 χλμ. 69.818.000 χλμ. 7° 0′ 18″ (7,005°)
ΑΣΤΡΙΚΟ ΕΤΟΣ ΣΥΝΟΔΙΚΟ ΕΤΟΣ  ΗΜΕΡΑ ΑΣΤΡΙΚΗ / ΣΥΝΟΔΙΚΗ   ΚΛΙΣΗ ΑΞΟΝΟΣ 
87 ἡμ. 23 ὧρες 15′ (87,969) 115 ἡμ. 21 ὧρες 7′ (115,88)  58,646 ἡμ. 176 ἡμ. 2′ 2″ (0,034°)
BΑΡΥΤΗΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΗ ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ  ΕΚΚΕΝΤΡΟΤΗΤΑ 
3,7  μέτρα / δευτ.2 −2,43 (μεγίστη λαμπρότητα) 4,5″ – 13″ 0,2056 
ΜΑΖΑ ΟΓΚΟΣ ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ  ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ 
0,33010 × 1024 κιλά 6,083 × 1010 κυβ. χλμ. 4.880 χλμ. 0,002 Gauss –Rh3
ΜΕΣΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΠΙΕΣΗ  ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ
5.429 κιλά / κυβ. μέτρα ἐλάχιστο ὀξυγόνο, νάτριο, ὑδρογόνο 5 × 10−15 bar −173 °C ἕως 427 °C
Ἐφορεύεται ἀπό: Θεὸς Ἑρμῆς
 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ὁ Ἑρμῆς εἶναι ὁ πλησιέστερος τοῦ Ἡλίου πλανήτης, γι’ αὐτὸ εἶναι ὁρατὸς περιστασιακὰ μόνον πρὶν τὴν ἀνατολὴ ἢ μετὰ τὴν δύση.

Τροχιὰ

  Γνωστὸς ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα γιὰ τὴν ταχύτατη κίνηση καὶ τὴν ἐγγύτητα τῆς τροχιᾶς του πρὸς τὸν Ἥλιο, ἡ χαρακτηριστικὴ ἀπαστράπτουσα ὄψη του, τοῦ ἔδωσε τὴν εὔστοχη ὀνομασία Στίλβων ἀπὸ τὴν ἀλεξανδρινὴ ἐποχή.

Ο πλανήτης Ερμής, έγχρωμη συνθετική λήψη από την πρώτη προσέγγιση του σκάφους Messenger, 2008Ὁ πλανήτης Ἑρμῆς, ἔγχρωμη συνθετικὴ λήψη ἀπὸ τὴν πρώτη προσέγγιση τοῦ σκάφους Μέσσεντζερ (NASA/JHUAPL).

  Ἀνήκει εἰς τοὺς καλούμενους ἐσωτερικοὺς πλανῆτες, δηλαδὴ τοὺς εὐρισκόμενους μεταξὺ τῆς Γῆς καὶ τοῦ Ἡλίου, καὶ παρουσιάζει ἀρκετὰ ἀσυνήθιστα στοιχεῖα μὲ κυριότερο τὴν μεγάλη ἐκκεντρότητα τῆς τροχιᾶς του. Εἰς τὸ περιήλιον ἀπέχει μόλις 46 ἑκατομμύρια χλμ. ἀπὸ τὸν Ἥλιο, ἐνῶ εἰς τὸ ἀφήλιον φθάνει τὰ 70 ἑκατομμύρια χλμ. Πρόκειται γιὰ τὸν ταχύτερα κινούμενο πλανήτη τοῦ ἡλιακοῦ μας συστήματος, ὁ ὁποῖος συμπληρώνει μία πλήρη ἡλιακὴ περιστροφὴ εἰς μόλις 88 ἡμέρες. Ἡ ταχύτητά του ἐπίσης αὐξομειώνεται σημαντικά. Εἰς τὸ περιήλιον κινεῖται λίαν ταχύτερα ἐξ αἰτίας τῆς βαρύτητας τοῦ Ἥλιου ποὺ τοῦ δίδει μιὰ ἰσχυρὴ ὤθηση, ἡ ὁποία προκαλεῖ καὶ τὴν μεγάλη ἐκκεντρότητα.

  Ἀπὸ τὴν Γῆ βλέπουμε τὴν ἴδια πλευρὰ τοῦ Ἑρμοῦ ὅποτε φθάνει εἰς τὴν ἐγγυτέρα πρὸς τὴν Γῆ θέση, τὸ περίγειον. Αὐτὸ σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν μυθολογία τοῦ Ἑρμοῦ (ἡ διττὴ ἔννοια οὐρανίου καὶ χθονίου Ἑρμοῦ, ὁ Θὼθ καὶ ὁ Ἄνουβις, ὁ διπρόσωπος Ἰανός) ἔκανε τοὺς νεώτερους ἀστρονόμους τῶν τελευταίων αἰώνων νὰ πιστεύουν ὅτι ἡ περιστροφὴ τοῦ πλανήτη ἦταν σύγχρονη, δηλαδὴ μὲ τὴν ἴδια πλευρὰ μονίμως στραμμένη πρὸς τὸν Ἥλιο.

  Ὅταν ἀναπτύχθησαν τὰ ῥαδιοτηλεσκόπια, τὸ 1962 διεπιστώθη ὅτι ἡ ὑποτιθέμενη ‘σκοτεινὴ’ πλευρὰ ἦταν πολὺ θερμὴ γιὰ νὰ δικαιολογῇ σύγχρονη περιστροφή. Τὸ 1965 ὡρίσθη ὁ χρόνος περιστροφῆς του εἰς 59 ± 5 ἡμέρες, τὸ 1971 εἰς 58,65 ± 0,25 ἡμέρες καί, κατόπιν τῆς ἀποστολῆς Μαρίνερ 10, εἰς 58,646 ± 0,005 ἡμέρες.

  Ἡ ἀξονικὴ περιστροφὴ τοῦ Ἑρμοῦ, δηλαδὴ μία πλήρης στροφὴ 360° ἡ ὁποία λέγεται ἀστρικὴ ἡμέρα καὶ διαρκεῖ σχεδὸν 59 γήινες ἡμέρες, εἶναι πάρα πολὺ ἀργὴ ἐν συγκρίσει μὲ τὴν τροχιά του γύρω ἀπὸ τὸν Ἥλιο, τὸ ἀστρικὸ ἔτος, ποὺ διαρκεῖ σχεδὸν 88 γήινες ἡμέρες. Ὁ Ἐρμῆς ἐμφανίζει μάλιστα ἕναν ἀκριβὴ λόγο ἀξονικῆς περιστροφῆς καὶ τροχιᾶς 3 : 2, δηλαδὴ συμπληρώνει τρεῖς ἀξονικὲς περιστροφὲς κατὰ τὸν ἴδιο χρόνο ποὺ χρειάζεται γιὰ νὰ περιστραφῇ δύο φορὲς γύρω ἀπὸ τὸν Ἥλιο.

  Ὅμως τὸ ἡμερονύκτιο τοῦ Ἑρμοῦ, δηλαδὴ ὁ χρόνος μεταξὺ δύο διαδοχικῶν φαινόμενων διελεύσεων τοῦ Ἡλίου ἀπὸ τὸν ἴδιο μεσημβρινὸ ὁ ὁποῖος λέγεται ἡλιακὴ ἡμέρα, διαρκεῖ πολὺ περισσότερο, καὶ χρειάζεται 176 γήινες ἡμέρες. Ὁπότε μία ἡλιακὴ ἡμέρα τοῦ Ἑρμοῦ διαρκεῖ περίπου ὅσο δύο ἔτη του.

  Ἡ ἀργὴ περιστροφὴ σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν γοργὴ τροχιὰ καὶ εἰδικὰ τὴν αὔξηση τῆς ταχύτητος τῆς τροχιᾶς κατὰ τὸ περιήλιον, προκαλεῖ φαινόμενα πολὺ ἀσυνήθιστα γιὰ τὰ γήινα δεδομένα. Καθὼς ὁ Ἑρμῆς περνάει ἀπὸ τὸ περιήλιον μὲ μεγάλη ταχύτητα, ὁ Ἥλιος φαίνεται γιὰ λίγο νὰ κινεῖται πρὸς τὰ πίσω πιὸ γρήγορα ἀπὸ ὅτι πρὸς τὰ ἐμπρός, ἐξαιτίας τῆς ἀργῆς περιστροφῆς.

Ἡ εκκεντρότητα της τροχιάς του πλανήτη Ερμή και η αναλογία περιστροφής και τροχιάς 3 : 2.Ἡ ἐκκεντρότητα τῆς τροχιᾶς καὶ ἡ ἀναλογία περιστροφῆς καὶ τροχιᾶς 3 : 2.
Δείτε την περιστροφή και τροχιά του πλανήτη Ερμή σε αναλογία 3 : 2 σε κίνηση.Ἡ ἀναλογία περιστροφῆς καὶ τροχιᾶς 3 : 2 σε κίνηση.

Η αναδρομή της πορείας του Ήλιου όπως φαίνεται στον ουρανό του Ερμή, στο μεσουράνημαἩ ἀνάδρομη πορεία τοῦ Ἡλίου κατὰ τὸ μεσουράνημα, ὅπως φαίνεται ἀπὸ τὸν οὐρανὸ τοῦ Ἑρμοῦ εἰς τὴν περιοχὴ τοῦ μεσημβρινοῦ 180° Δ.
Η διπλή ανατολή και διπλή δύση του Ήλιου από την αναδρομή της πορείας του, όπως φαίνεται στον ουρανό του Ερμή. Ἡ ἀνάδρομη πορεία τοῦ Ἡλίου μὲ διπλὴ ἀνατολὴ καὶ δύση, ὅπως φαίνεται ἀπὸ τὸν οὐρανὸ τοῦ Ἑρμοῦ εἰς τὴν περιοχὴ τοῦ μεσημβρινοῦ 90° Δ.

  Ἕνας παρατηρητὴς ἀπὸ τὴν ἐπιφάνεια τοῦ Ἑρμοῦ ἔπειτα ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ τοῦ Ἡλίου θὰ ἔβλεπε νὰ αὐξάνῃ πολὺ τὸ φαινόμενο μέγεθός του καθὼς ὁ Ἥλιος θὰ πλησίαζε πρὸς τὸ μεσουράνημα. Ἐκεῖ θὰ σταματοῦσε καὶ κατόπιν θὰ ἀκολουθοῦσε ἀντίστροφη πορεία γιὰ λίγο (περίπου 8 γήινες ἡμέρες). Ἔπειτα πάλι θὰ σταματοῦσε καὶ θὰ συνέχιζε μὲ ὀρθόδρομη πορεία πλησιάζοντας τελικῶς πρὸς τὴν δύση του, ἐνῶ τὸ φαινόμενο μέγεθός του θὰ μειώνεται βαθμηδόν.

  Και αὐτὰ πάλι θὰ ἄλλαζαν σὲ διαφορετικὰ γεωγραφικὰ μήκη τοῦ Ἑρμοῦ, ὅπου ὁ παρατηρητὴς θὰ ἔβλεπε μιὰ τέτοια κίνηση τοῦ Ἡλίου νὰ συμβαίνῃ κατὰ τὴν ἀνατολὴ καὶ τὴν δύση μὲ ἀποτέλεσμα ὁ Ἥλιος νὰ ἀνατέλλῃ καὶ νὰ δύῃ δύο φορές, ἐνῶ τὸ φαινόμενο μέγεθός του θὰ μειώνεται βαθμηδὸν καθὼς πλησιάζει τὸ μεσουράνημα. Τὴν νύκτα θὰ ἔβλεπε τοὺς ἀστερισμοὺς νὰ κινοῦνται μὲ τριπλάσια ταχύτητα ἀπὸ ὅτι εἰς τὴν Γῆ.

Ὁρατότητα καὶ Μέγιστο Μῆκος, Ἀνατολικὸ ἢ Δυτικὸ

  Ὁ Ἑρμῆς κινεῖται πολὺ γρήγορα (ἡ ταχύτητα τῆς τροχιᾶς του εἶναι κατὰ μέσον ὅρο διπλάσια ἀπὸ αὐτὴν τῆς Γῆς), ἐνῶ ἡ φωτεινότητα, ἡ φάση καὶ ἡ θέση του ἀλλάζουν τὸ ἴδιο γοργά. Λόγῳ τῆς ἐγγὺς τοῦ Ἡλίου θέσεώς του, ὁ Ἑρμῆς δεν γίνεται ὁρατὸς παρὰ μόνον ὀλίγες ἡμέρες μηνιαίως, ἄλλοτε πρὶν τὴν ἀνατολὴ καὶ ἄλλοτε μετὰ τὴν δύση τοῦ Ἡλίου. Αὐτὸ συμβαίνει ὅταν πλησιάζει τὴν μεγίστη φαινόμενη ἀπόστασή του ἀπὸ τὸν Ἥλιο, ἡ ὁποία παρατηρηθείσα ἀπὸ τὴν Γῆ κυμαίνεται μεταξὺ 18,5° καὶ 28,3° (ὅταν ὁ Ἑρμῆς εἶναι εἰς τὸ περιήλιον καὶ εἰς τὸ ἀφήλιον ἀντιστοίχως), μετρηθείσα ἀπὸ τὴν τρέχουσα θέση τοῦ Ἡλίου ἐπὶ τῆς Ἐκλειπτικῆς.

Η τροχιά του πλανήτη Ερμή, εσωτερική και εξωτερική σύνοδος, μέγιστο δυτικό και μέγιστο ανατολικό μήκοςἩ τροχιά τοῦ Ἑρμοῦ, ἐσωτερικὴ καὶ ἐξωτερικὴ σύνοδος μὲ τὴν Γῆ, μέγιστο ἀνατολικὸ καὶ μέγιστο δυτικὸ μῆκος.

  Ὁ Ἑρμῆς εἶναι ἑῷος (πρωινός) ὅταν ἀνατέλλει πρὶν ἀπὸ τὸν Ἥλιο καὶ ἡ μεγίστη ἀπόστασή του τότε λέγεται μέγιστο δυτικὸ μῆκος (greatest elongation west) ἐπειδὴ ὁ πλανήτης κεῖται δυτικῶς τοῦ Ἡλίου. Ὁ Ἑρμῆς εἶναι ἑσπέριος (βραδυνός) ὅταν δύει κατόπιν τοῦ Ἡλίου καὶ ἡ μεγίστη ἀπόστασή του τότε λέγεται μέγιστο ἀνατολικὸ μῆκος (greatest elongation east) ἐπειδὴ ὁ πλανήτης κεῖται ἀνατολικῶς τοῦ Ἡλίου.

  Δύναται τότε νὰ παρατηρηθῇ γιὰ ὁλίγη ὥρα πρὶν ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ τοῦ Ἡλίου ἢ μετὰ ἀπὸ τὴν δύση του χαμηλὰ εἰς τὸν ὁρίζοντα. Τὸ φαινόμενο μέγεθός του, ἡ λαμπρότητα, εἶναι κατὰ μέσον ὅρο -1.9, ἐλαφρῶς φωτεινότερος ἀπὸ τὸν ἀστέρα Σείριο μὲ -1,47. Ἔχει χαρακτηριστικὴ γαλαζωπὴ λάμψη καὶ διακρίνεται εὔκολα ὅταν εἶναι ὁρατός.

  Ἡ ὁρατότητα τοῦ Ἑρμοῦ ὅμως διαφέρει ἀναλόγως τὴν ἐποχὴ τοῦ ἔτους, διότι παρὰ τὸ ἴσο τῆς ἀποστάσεώς του ἀπὸ τὸν Ἥλιο, ἡ Ἐκλειπτικὴ ἔχει διαφορετικὴ ἐποχιακὴ κλίση ὡς πρὸς τὸν ὁρίζοντα. Δεῖτε τὸ ἄρθρο ὁ Ἥλιος στὴν Ἀστρονομία γιὰ τὸ πῶς συμβαίνει αὐτό.

Διαδοχικές θέσεις και μέγιστο ανατολικό μήκος του πλανήτη Ερμή τον Φεβρουάριο 2006Διαδοχικὲς θέσεις καὶ μέγιστο ἀνατολικό μῆκος τοῦ Ἑρμοῦ τὸν Φεβρουάριο 2006. Ὁ Ἑρμῆς εἶναι ἀνατολικὰ τοῦ Ἡλίου καὶ ὁρατὸς μετὰ τὸ ἡλιοβασίλεμα ὅταν ἀρχίζει καὶ ὑψώνεται ἄνω τοῦ ὁρίζοντος. Φθάνει τὸ ὑψηλότερο σημεῖο του κατὰ τὴν μεγίστη ἀπόστασή του ἀπὸ τὸν Ἥλιο.
Ο πλανήτης Ερμής σε πρωινή εμφάνιση, ορατός περίπου ἐνα ημίωρο πρίν την ανατολή του ΉλιουὉ πλανήτης Ἑρμῆς σὲ πρωινὴ ἐμφάνιση καὶ μέγιστο δυτικὸ μῆκος. Ὁ Ἑρμῆς εἶναι δυτικὰ τοῦ Ἡλίου καὶ ὁρατὸς περίπου ἕνα ἡμίωρο πρίν ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ τοῦ Ἡλίου. Φθάνει τὸ ὑψηλότερο σημεῖο του τὴν ἡμέρα ὅπου ἔχει τὴν μεγίστη ἀπόσταση ἀπὸ τὸν Ἥλιο.

Ἐσωτερικὴ καὶ Ἐξωτερικὴ Σύνοδος, Ἀναδρομὴ

  Ὅταν ὁ Ἥλιος, ἡ Γῆ καὶ ὁ Ἑρμῆς εὐθυγραμμίζονται μὲ τὸν Ἥλιο νὰ κεῖται μεταξὺ τοῦ Ἑρμοῦ καὶ τῆς Γῆς, τότε ὁ Ἑρμῆς εἶναι σὲ ἐξωτερικὴ σύνοδο καὶ φθάνει τὴν μεγίστη ἀπόσταση ἀπὸ τὴν Γῆ. Ὅταν εὐθυγραμμίζονται μὲ τὸν Ἑρμῆ νὰ κεῖται μεταξὺ τῆς Γῆς καὶ τοῦ Ἡλίου, τότε ὁ Ἑρμῆς εἶναι σὲ ἐσωτερικὴ σύνοδο καὶ φθάνει τὴν ἐλαχίστη ἀπόσταση ἀπὸ τὴν Γῆ.

  Ὁ πλανήτης σχηματίζει ἐσωτερικὴ συνόδο ἀνὰ 116 ἡμέρες (3,8 μῆνες) κατὰ μέσον ὄρο, ἀλλὰ τὸ διάστημα αὐτὸ δύναται νὰ κυμαίνεται ἀπὸ 111 ἔως 121 ἡμέρες, λόγῳ τῆς ἐκκεντρότητος τῆς τροχιᾶς του. Ἡ φαινόμενη ἀνάδρομος κίνηση τοῦ Ἑρμοῦ συμβαίνει τότε καὶ κυμαίνεται ἀπὸ 18 ἔως 23 ἡμέρες, μὲ μέση διάρκεια 21 ἡμέρες, ἑκατέρωθεν τῆς ἐσωτερικῆς συνόδου. Ἡ διακύμανση εἶναι ἐπίσης λόγῳ ἐκκεντρότητος.

Ἡ φαινόμενη ἀνάδρομος κίνηση τοῦ Ἑρμοῦ κατὰ τὴν ἐσωτερικὴ σύνοδο (ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΚΟΝ).

Ἑρμοῦ Πρόσωπα (Φάσεις)

  Ὁ Ἑρμῆς παρουσιάζει φάσεις ἀπὸ τὴν γήινη ὀπτικὴ γωνία, παρομοίες μὲ αὐτὲς τῆς Σελήνης. Εἶναι νέος ὅταν εὑρίσκεται εἰς ἐσωτερικὴ σύνοδο καὶ πλήρης εἰς ἐξωτερικὴ σύνοδο. Ἀλλὰ ἀμφότερες οἱ ὄψεις αὐτὲς εἶναι ἀόρατες ἀπὸ τὴν Γῆ, ἐπειδὴ τότε ἀνατέλλει καὶ δύει μαζὶ μὲ τὸν Ἥλιο.

  Ἡ φάση τοῦ τετάρτου ἢ διχοτόμος, συμβαίνει ὅταν φθάνει ὁ πλανήτης φθάνει τὴν μεγίστη φαινόμενη ἀπόσταση ἀπὸ τὸν Ἥλιο, δηλαδὴ τὸ μέγιστο μῆκος, δυτικὸ ἢ ἀνατολικό.

  Ὁ Ἑρμῆς φθάνει τὴν μεγίστη λαμπρότητα καθὼς ἀπὸ διχοτόμος τείνει νὰ γίνῃ πλήρης. Παρότι ὁ πλανήτης ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὴν Γῆ τότε, φωτίζεται μεγαλύτερο μέρος τῆς ἐπιφάνειάς του, ποὺ ἀντισταθμίζει τὴν ἀπόσταση. Τὸ ἀντίθετο ἰσχύει γιὰ τὴν Ἀφροδίτη, ἡ ὁποία ἐμφανίζεται φωτεινότερη ὅταν πλησιάζει τὴν διχοτόμο φάση καὶ ἔπειτα τὴν φθίνουσα διότι τὸτε πλησιάζει πολὺ περισσότερο τὴν Γῆ.

Ἡλιακὲς Διελεύσεις

  Ἡ τροχιὰ τοῦ Ἑρμοῦ ἔχει κλίση 7° ὡς πρὸς τὸ ἐπίπεδο τῆς γήινης τροχιᾶς (τῆς Ἐκλειπτικῆς) καὶ ἡ τροχιά του τέμνεται  μὲ τὴν Ἐκλειπτικὴ δύο φορὲς ἐτησίως. Τὴν ἐποχὴ μας αὐτὸ συμβαίνει ἀρχὲς Μαΐου καὶ ἀρχὲς Νοεμβρίου. Ἐὰν τότε συμβῇ ἐπίσης νὰ εἶναι σὲ ἐσωτερικὴ σύνοδο, τότε μποροῦμε νὰ παρατηρήσουμε τὸν Ἑρμῆ νὰ κινεῖται κατὰ μῆκος τοῦ ἡλιακοῦ δίσκου. Αὐτὸ γίνεται κάθε 7 ἔτη κατὰ μέσον ὄρο.

Ο πλανήτης Ερμής σε ηλιακή διέλευση εμπρός από τον Ήλιο, 7 Μαΐου 2003Ὁ πλανήτης Ἐρμῆς σὲ ἡλιακὴ διέλευση ἐμπρὸς ἀπὸ τὸν Ἥλιο, 7 Μαΐου 2003 – Dominique Dierick (APOD).

  Κατὰ τὶς διελεύσεις τοῦ Νοεμβρίου ὁ Ἑρμῆς εὑρίσκεται εἰς τὸ περιήλιον καὶ ἐμφανίζεται ὀλίγον τὶ μικρότερος ἀπὸ ὅτι κατὰ τὶς διελεύσεις τοῦ Μαΐου ὅπου εὑρίσκεται εἰς τὸ ἀφήλιον. Οἱ διελεύσεις τοῦ Μαΐου εἶναι σπανιότερες διότι ὁ Ἑρμῆς εἰς τὸ ἀφήλιον κινεῖται βραδύτερα καὶ ὑπάρχουν λιγότερες πιθανότητες νὰ συμπέσῃ ἡ ἐσωτερική του σύνοδος μὲ τὴν διαδρομή του ἀπὸ τὸ ἐπίπεδο τῆς Ἐκλειπτικῆς. Οἱ διελεύσεις τοῦ Νοεμβρίου ἐμφανίζουν συχνότητα 7, 13 ἢ 33 ἐτῶν ἐνῶ οἱ διελεύσεις τοῦ Μαΐου μόνον 13 ἢ 33 ἐτῶν.

  Οἱ διελεύσεις τῶν ἐσωτερικῶν πλανητῶν Ἑρμοῦ καὶ Ἀφροδίτης σημειοδοτοῦν ἕνα ἰδιαίτερο εἶδος “ἐκλείψεως” καὶ εἶναι πολὺ σπανιότερες ἀπὸ τὶς ἡλιακὲς ἐκλείψεις ποὺ προκαλεῖ ἡ Σελήνη. Μόνον 13 τέτοιες διελεύσεις τοῦ Ἑρμοῦ συμβαίνουν ἀνὰ αἰῶνα καὶ ἡ πρώτη παρατηρηθείσα διέλευση χρονολογεῖται τὸ 1631 ἀπὸ τὸν Γάλλο ρωμαιοκαθολικὸ ἱερέα, ἀστρονόμο καὶ μαθηματικὸ Πιὲρ Γκασεντί (Pierre Gassendi).

Πίνακας ἡλιακῶν διελεύσεων Ἑρμοῦ 1901 – 2050
(* ἡ ἀπόσταση τῶν κέντρων εἶναι σὲ λεπτὰ ἐκλειπτικοῦ τόξου)
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΩΡΑΑΠΟΣΤΑΣΗ ΚΕΝΤΡΩΝ ΕΡΜΟΥ – ΗΛΙΟΥ *
1907 Νοε 14 12:06 759″
1914 Νοε 07 12:02 631″
1924 Μαϊ 08 01:41 85″
1927 Νοε 10 05:44 129″
1937 Μαϊ 11 09:00 955″
1940 Νοε 11 23:20 368″
1953 Νοε 14 16:54 862″
1957 Μαϊ 06 01:14 907″
1960 Νοε 07 16:53 528″
1970 Μαϊ 09 08:16 114″
1973 Νοε 10 10:32 26″
1986 Νοε 13 04:07 471″
1993 Νοε 06 03:57 927″
1999 Νοε 15 21:41 963″
2003 Μαϊ 07 07:52 708″
2006 Νοε 08 21:41 423″
2016 Μαϊ 09 14:57 319″
2019 Νοε 11 15:20 76″
2032 Νοε 13 08:54 572″
2039 Νοε 07 08:46 822″
2049 Μαϊ 07 14:24 512″
Ὁ πλανήτης Ἑρμῆς σὲ ἠλιακὴ διέλευση, 11 Νοεμβρίου 2019 (NASA / Goddard Space Flight Center).

Πρόοδος τοῦ περιηλίου

  Ἡ ἐλλειπτικὴ διαδρομή τῆς τροχιᾶς τοῦ Ἑρμοῦ κάθε φορὰ ποὺ πλησιάζει εἰς τὸ περιήλιον, μετακινεῖται ἐλαχίστως πρὸς τὰ ἐμπρός. Αὐτὸ διαπιστώθηκε γιὰ πρώτη φορὰ περὶ τὰ μέσα τοῦ 19ου αἰῶνος ἀπὸ τὸν Γάλλο μαθηματικὸ καὶ ἀστρονόμο Οὐρμπὲν Λὲ Βερριὲ (Urbain Le Verrier) καὶ μὲ σταδιακὲς μετρήσεις ἡ μετατόπιση τῆς τροχιᾶς τοῦ Ἑρμοῦ κατὰ τὸ περιήλιον ὑπολογίστηκε σὲ 43″ / αἰῶνα.

Η πρόοδος του περιηλίου του πλανήτη Ερμή και η μετατόπιση της τροχιάς τουἩ πρόοδος τοῦ περιηλίου τοῦ Ἑρμοῦ καὶ ἡ μετατόπιση τῆς τροχιᾶς του.

  Οἱ ἀστρονόμοι τῆς ἐποχῆς ἀδυνατοῦσαν νὰ τὴν ἐρμηνεύσουν βάσει τῶν μηχανικῶν νόμων τοῦ Νεύτωνος καὶ ἀναζήτησαν ἄλλες θεωρίες ποὺ νὰ τὴν ἐξηγοῦν. Γιὰ πολλὰ ἔτη ὑπέθεταν, συμπεριλαμβανομένου τοῦ Λὲ Βερριέ, ὅτι θὰ ἔπρεπε νὰ ὑπῆρχε ἕνας ἐπιπλέον πλανήτης μεταξὺ τοῦ Ἑρμοῦ καὶ τοῦ Ἡλίου ποὺ προκαλοῦσε τὸ φαινόμενο αὐτό. Ἡ ἐπιτυχία τῆς ἀνακαλύψεως τοῦ Ποσειδῶνος λόγῳ τῶν ἀνωμαλιῶν τῆς τροχιᾶς τοῦ Οὐρανοῦ ὁδήγησε τοὺς ἀστρονόμους νὰ ἀποθέσουν μεγάλες ἐλπίδες εἰς τὴν ἐναλλακτικὴ αὐτὴ ἐξήγηση καὶ ὁ ὑποθετικὸς πλανήτης εἶχε μάλιστα ὀνομασθεῖ Ἥφαιστος.

  Τὸ πρόβλημα ἦταν ὅτι δὲν ὑπῆρχε τέτοιος πλανήτης. Ἀρχὲς τοῦ 20ου αἰῶνος, ἡ Γενικὴ θεωρία τῆς Σχετικότητος τοῦ Ἀϊνστάιν ἔδωσε μία ἐναλλακτικὴ ἐξήγηση τοῦ φαινομένου τῆς τροχιακῆς μετατοπίσεως τοῦ Ἑρμοῦ, ποὺ σύντομα κέρδισε ἔδαφος: λόγῳ τῆς ἐγγύτητός του πρὸς τὸν Ἥλιο, φθάνει εἰς περιήλιο ἐντὸς περιοχῆς ὅπου ὁ χωροχρόνος καμπυλώνει ἐξαιτίας τοῦ ὄγκου τοῦ Ἡλίου καὶ τῶν ἰσχυρῶν βαρυτικῶν δυνάμεων· ἡ δὲ μετατόπιση εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς διαστολῆς τοῦ ὄγκου τοῦ Ἑρμοῦ, καθὼς ὁ Ἑρμῆς εἶναι ἐλαφρῶς βαρύτερος εἰς τὸ περιήλιον ἀπὸ ὅτι εἰς τὸ ἀφήλιον ἐπειδὴ τότε κινεῖται ταχύτερα. Φθάνοντας εἰς τὸ περιήλιο “ὑπερανυψώνει” ἐλαχίστως τὴν θέση του, κάτι ποὺ δεν προέβλεπε ἡ θεωρία τῆς βαρύτητος τοῦ Νεύτωνος.

  Ἐπειδὴ μέσῳ τῆς θεωρίας αὐτῆς προέκυπτε μιὰ λογικοφανὴς ἐξήγηση γιὰ τὴν πρόοδο τοῦ περιηλίου τοῦ Ἑρμοῦ, αὐτὸ ἐνίσχυσε τὴν ἀποδοχή της. Ἡ ἐξήγηση τῆς προόδου τοῦ περιηλίου τοῦ Ἑρμοῦ ἦταν ἡ μία ἐκ τῶν δύο κυρίων ἐπιβεβαιώσεων τῆς θεωρίας τοῦ Ἀϊνστάιν (ἡ ἄλλη ἦταν ἡ ἐκτροπὴ τοῦ ἡλιακοῦ φωτὸς πλησίον τοῦ Ἡλίου).

  Ἡ Γενικὴ Θεωρία Σχετικότητος δίδει μία ἐξίσωση ἡ ὁποία ἐξηγεῖ τὴν πρόοδο τοῦ περιηλίου τοῦ Ἑρμοῦ, ὅμως ἡ ἴδια ἐξίσωση δεν ἐξηγεῖ τὶς προόδους τῶν περιηλίων τῆς Ἀφροδίτης, τῆς Γῆς καὶ τοῦ Ἄρεως, οἱ τιμὲς τῶν ὁποίων εἶναι πολὺ μικρότερες (Ἀφροδίτη: 16,8″ / αἰῶνα, Γῆ: 10,42″ / αἰῶνα, Ἄρης: 5,5″ / αἰῶνα) Κατὰ καιροὺς ἐξετάζονται καὶ ἄλλες ἐναλλακτικὲς θεωρίες περὶ τῆς προόδου τοῦ περιηλίου τοῦ Ἑρμοῦ, ποὺ διακρίνεται λόγῳ τῆς αὐξημένης τιμῆς 43″ / αἰῶνα.

 

Δειτε επισης



ΓΕΝΙΚΑ
(Χρήσιμα στοιχεῖα)
  • Mercury Chaser's Calculator  Ὑπολογιστὴς γιὰ τὴν ἡμερομηνία, ὥρα καὶ ἀπόσταση τοῦ μέγιστου μήκους τοῦ Ἑρμοῦ, δυτικὸ ἢ ἀνατολικό, γιὰ ἕνα δοθὲν ἔτος. Ἐπίσης, πῶς φαίνεται ὁ Ἐρμῆς ἀπὸ τὸν ὁρίζοντα καὶ ποιὰ ἡ τρέχουσα θέση του στὸ ἡλιακὸ σύστημα κατὰ τὸ μέγιστο μῆκος.
  • Solar Views, Mercury  Παρουσίαση τῶν σωμάτων τοῦ ἡλιακοῦ μας συστήματος: ὁ Ἑρμῆς.
  • NASA Fact Sheet, Mercury  Μεγέθη καὶ ἄλλα στοιχεῖα.
  • Mercury Transits Visibility  Κατάλογος καὶ ὁρατότητα τῶν διελεύσεων τοῦ Ἑρμοῦ.
  • MESSENGER  Ἡ διαστημικὴ ἀποστολή MESSENGER. Πλούσιο ὑλικό, λήψεις εἰκόνων, βίντεο, ἄρθρα καὶ στοιχεῖα ποὺ συλλέχθηκαν ἀπὸ τὴν ἀποστολή.
  • Mercury Dataset  Ἐξερεύνηση τῆς ἐπιφάνειας τοῦ Ἑρμοῦ: Ἀρχεῖο μὲ τὸν χάρτη καὶ ὀδηγίες ἐγκατάστασης γιὰ τὸ Google Earth.
  • SP-423 Atlas of Mercury  Ἀρχειακὸ ἱστορικὸ ὑλικὸ τῆς NASA, ἐξερεύνηση, παρατηρήσεις καὶ χάρτες ἀπὸ τὴν ἀποστολὴ Μάρινερ 10 (* Wαy Back Machine).